کنتراست در عکاسی چیست؟ (و چگونه واقعاً از آن استفاده کنیم)

درک مفهوم کنتراست در عکاسی بسیار مهم است اگر می‌خواهید یک عکاس خوب باشید. کنتراست یکی از عناصر هنری کلیدی در عکاسی است. چه در حال عکاسی سیاه‌وسفید باشید و چه رنگی، درک کنتراست به شما کمک می‌کند تصاویر بهتری تولید کنید.

در این مقاله، نگاهی عمیق به کنتراست در عکاسی می‌اندازیم. بررسی می‌کنیم که کنتراست چیست و چه انواعی از آن در عکاسی وجود دارد. همچنین کشف می‌کنیم که چگونه می‌توانید از کنتراست برای گرفتن تصاویر تأثیرگذارتر استفاده کنید. این مقاله همچنین به شما کمک می‌کند تا در مرحله‌ی ادیت نیز از کنتراست استفاده کنید و به عکس‌هایتان قدرت بیشتری ببخشید.

کنتراست در عکاسی چیست؟ (و چگونه واقعاً از آن استفاده کنیم)

کنتراست در عکاسی چیست؟

در عکاسی دو نوع اصلی کنتراست وجود دارد: کنتراست تونال و کنتراست رنگی. در ادامه به بررسی هر دو می‌پردازیم.

کنتراست تونال

کنتراست تونال به دامنه‌ی اختلاف میان روشن‌ترین و تاریک‌ترین بخش‌های یک تصویر اشاره دارد.

اگر تصویر دارای بخش‌های بسیار روشن و بسیار تاریک باشد، آن را یک تصویر پرکنتراست می‌نامیم. در چنین تصویری، سفیدها کاملاً سفید و سیاه‌ها کاملاً مشکی هستند. شما در دو سر طیف تونال، دو حد افراطی دارید که همین اختلاف، کنتراست عکس را ایجاد می‌کند.

همان‌طور که در مثال زیر می‌بینید، نواحی سایه‌دار عمیق و تیره هستند؛ سیاهی‌ها از این تیره‌تر نمی‌شوند. اما بخش‌های روشن تقریباً خیره‌کننده‌اند. بین سیاهی عمیق و سفیدی شدید، سایه‌روشن‌های کمی وجود دارد.

یک تصویر کم‌کنتراست اختلاف کمی میان روشن‌ترین و تاریک‌ترین بخش‌ها دارد. دامنه‌ی تونال محدود است، بنابراین در بخش‌های روشن یا تاریک تصویر هیچ حد افراطی دیده نمی‌شود. همه‌ی تُن‌ها به هم نزدیک‌تر و فشرده‌ترند.

در مثال بعدی، می‌بینید که یک تصویر کم‌کنتراست شامل تون‌های میانی فراوانی است و در دو سر طیف چیز زیادی وجود ندارد. به جز سیاهی عمیق چهره‌ی گوسفند، تصویر عمدتاً از تون‌های خاکستری نزدیک به مرکز طیف ساخته شده است.

بزرگ‌ترین نمونه‌های چشمگیر کنتراست تونال را می‌توان در عکاسی سیاه‌وسفید یافت. با این حال، کنتراست تونال در عکاسی رنگی نیز نقش دارد.

چه سیاه‌وسفید باشد چه رنگی، یک تصویر می‌تواند کنتراست تونال بالا یا پایین داشته باشد. همه‌چیز بستگی به اختلاف میان روشن‌ترین و تاریک‌ترین بخش‌های عکس دارد.

کنتراست تونال مستقیماً به دامنه‌ی دینامیک مربوط می‌شود. دامنه‌ی دینامیک به توانایی دوربین در ثبت جزئیات در نواحی بسیار روشن و بسیار تاریک یک تصویر گفته می‌شود. هرچه دوربین بتواند جزئیات بیشتری در این بخش‌ها ثبت کند، دامنه‌ی دینامیک وسیع‌تری دارد.

کنتراست رنگی

کنتراست رنگی به رابطه‌ی میان دو رنگ متفاوت در یک تصویر اشاره دارد. برای درک این مفهوم، می‌توانیم از نظریه‌ی رنگ هنری کمک بگیریم.

رنگ‌های مختلف به روش‌های متفاوتی با یکدیگر ارتباط دارند. برای فهمیدن چگونگی این ارتباط، باید به چرخ رنگ نگاه کنیم.

چرخ رنگ تمام رنگ‌های موجود در طیف را نشان می‌دهد. در این قالب، می‌توانیم ببینیم موقعیت هر رنگ در چرخ، رابطه‌ی آن با سایر رنگ‌ها را تعیین می‌کند.

وقتی صحبت از کنتراست رنگی می‌شود، باید رنگ‌های مکمل را در نظر بگیریم. این رنگ‌ها بیشترین کنتراست را با یکدیگر دارند، زیرا در چرخ رنگ دقیقاً در مقابل هم قرار گرفته‌اند.

اگر با رنگ قرمز کار می‌کنید، رنگی که بیشترین کنتراست را دارد سبز است.

اگر با رنگ آبی شروع می‌کنید، رنگ زرد بیشترین کنتراست را ایجاد می‌کند.

همان‌طور که حدس می‌زنید، رنگ‌های مکمل با هم خوب ترکیب می‌شوند و هنگام استفاده در یک تصویر، حس هماهنگی و رضایت‌بخشی ایجاد می‌کنند.

برای مثال، استفاده از زرد روشن و آبی روشن در تصویر زیر یک کنتراست رنگی بالا ایجاد می‌کند.

تصاویری که شامل تغییرات مختلف یک رنگ هستند، کنتراست رنگی پایینی دارند.

مثلاً تصویر زیر شامل سایه‌های مختلف سبز و کمی آبی است، اما رنگ‌های دیگر از سمت مقابل چرخ رنگ تقریباً وجود ندارند. این یک طرح رنگی آنالوگ است که سطح بسیار پایینی از کنتراست رنگی ایجاد می‌کند.

این مثال به ما کمک می‌کند کنتراست را به طور کلی‌تر درک کنیم. همان‌طور که رنگ‌ها در چرخ رنگ مقابل هم قرار می‌گیرند، کنتراست در عکاسی هم به رابطه‌ی میان دو عنصر بصری متضاد اشاره دارد.

کنتراست بالا یعنی دو عنصر از هم فاصله‌ی زیادی دارند.

کنتراست پایین یعنی فاصله‌ی کمی بین آن‌ها وجود دارد.

چگونه از کنتراست برای عکس‌های بهتر استفاده کنیم

حالا که درک بهتری از کنتراست در عکاسی داریم، می‌توانیم از این دانش برای خلق تصاویر تأثیرگذارتر استفاده کنیم. می‌توانیم به‌صورت آگاهانه کنتراست تونال و رنگی را وارد کار خود کنیم و کنترل خلاقانه‌ی بیشتری داشته باشیم.

فرقی نمی‌کند عکاس پرتره باشید یا منظره؛ شما می‌توانید از کنتراست برای قوی‌تر کردن تصاویرتان استفاده کنید. یافتن تعادل مناسب رضایت‌بخش است و کار شما را حرفه‌ای‌تر نشان می‌دهد.

استفاده از کنتراست تونال در عکاسی

نور یکی از مهم‌ترین عناصر در ایجاد کنتراست است. و کنتراست تونال کاملاً به نور و سایه مرتبط است.

نور مستقیم و روشن معمولاً تصاویر با کنتراست بالا ایجاد می‌کند. نور بخش‌های بدون سایه را روشن می‌کند و اجسام موجود در صحنه سایه‌های قوی ایجاد می‌کنند. در چنین صحنه‌ای، نواحی روشن بسیار روشن و نواحی تاریک، عمیق و مشکی هستند.

وقتی این موضوع را درک کنید، پیدا کردن این نوع کنتراست آسان می‌شود. شما به نور جهت‌دار قوی و سایه‌هایی که توسط موانع فیزیکی ایجاد می‌شوند نیاز دارید. وقتی کنتراست به بیشترین حد خود می‌رسد، اجسام در تصویر به صورت سیلوئت‌ها با جزئیات کم ظاهر می‌شوند.

مثال‌ها می‌تواند شامل:

سایه‌ی درختی که از خورشید کم‌ارتفاع ایجاد شده

نور خورشید که از میان یک ردیف ستون عبور می‌کند

یا نوری که از پنجره‌ای در اتاقی تاریک وارد می‌شود

همچنین می‌توانید به دنبال صحنه‌های کم‌کنتراست باشید که نور در سراسر قاب یکنواخت است. اگرچه چنین صحنه‌هایی اغلب تخت و یکنواخت به نظر می‌رسند، اما ممکن است برای نوع خاصی از عکس، دقیقاً همان چیزی باشد که نیاز دارید.

نور میانه‌ی روز برای تصاویر کم‌کنتراست مناسب است. چون خورشید مستقیماً بالای صحنه قرار دارد، نور به‌طور یکنواخت توزیع می‌شود و سایه‌ها کوچک هستند.

در صحنه‌های تخت و کم‌کنتراست، راحت‌تر می‌توانید عناصر دیگر را برجسته کنید. حتی یک عنصر کوچک می‌تواند یک منظره کم‌کنتراست را جذاب‌تر کند.

عکاسان همیشه به دنبال سطح افراطی کنتراست نیستند. کنتراست بالا در بعضی تصاویر خوب عمل می‌کند، اما در اغلب موارد هدف یافتن تعادل است.

شما به اندازه‌ای کنتراست می‌خواهید که تصویر جان و بافت پیدا کند.

اما نباید آنقدر زیاد باشد که از سوژه اصلی منحرف کند یا بر آن غلبه کند.

مثال منظره‌ی زیر نمونه‌ای عالی از تصویری با کنتراست تونال کاملاً متعادل است.

اگرچه برخی بخش‌ها نور و سایه دارند، اما سیاه و سفید مطلق نیستند.

جزئیات در تمام بخش‌ها دیده می‌شود.

سنگ‌ها و درختان نقاطی از کنتراست را در سراسر تصویر ایجاد کرده‌اند.

این مثال همچنین نشان می‌دهد که دامنه‌ی دینامیک چقدر در ایجاد کنتراست در عکاسی مهم است.

کنتراست تونال در عکاسی پرتره

بررسی کنتراست تونال در عکاسی پرتره می‌تواند کنترل خلاقانه‌ی بیشتری به شما بدهد.

همانند سایر ژانرهای عکاسی، می‌توانید تصمیمات سبک‌شناسانه بگیرید که چه میزان کنتراست در پرتره‌های خود استفاده کنید.

روزی ماتسون (Rosie Matheson) یک عکاس پرتره عالی است که معمولاً پرتره‌هایی با کنتراست تونال پایین تولید می‌کند. همان‌طور که در مثال زیر می‌بینید، اثر کم‌کنتراست، حس نرمی و هماهنگی به آثار او می‌بخشد.

او همچنین از اثر بوکه (bokeh) استفاده می‌کند. این پس‌زمینه‌ی تار باعث کاهش کنتراست تونال در تصاویر می‌شود. وقتی پس‌زمینه تار می‌شود، نواحی نرم، پخش و ادغام می‌شوند و بخش زیادی از کنتراست تونال از بین می‌رود.

برخی عکاسان پرتره ترجیح می‌دهند از کنتراست بالا استفاده کنند. این کار می‌تواند پرتره‌ها را پویاتر و دراماتیک‌تر کند. می‌توان از فضاهای تاریک برای پنهان کردن بخشی از صورت یا بدن سوژه استفاده کرد و حس رمزآلودگی و جذابیت ایجاد کرد.

با این حال، در اغلب موارد، عکاسان پرتره به دنبال کنتراست تونال متعادل هستند. کنتراست بیش از حد یا خیلی کم می‌تواند حواس بیننده را پرت کند. یک پرتره با کنتراست متعادل نگاه بیننده را به سوژه جلب کرده و در همان نقطه نگه می‌دارد.

مثال زیر نمونه‌ای عالی از پرتره با کنتراست تونال متعادل است. نور از دو سمت هدایت می‌شود اما غالب نیست. خطوط صورت مرد با نواحی روشن و صاف پوست تضاد دارند و تعادل خوبی ایجاد می‌کنند.

استفاده از کنتراست رنگی در عکاسی

حتی با دانش اندکی از نظریه‌ی رنگ می‌توانید تصمیمات آگاهانه‌ای بگیرید که عکاسی شما را بهبود بخشد. درک کنتراست رنگ می‌تواند به ترکیب‌بندی کمک کند، چه در محیط کنترل‌شده و چه در طبیعت.

اگر عکاس خیابانی یا سفر هستید، می‌توانید به دنبال صحنه‌هایی باشید که رنگ‌های متضاد به‌صورت طبیعی با هم ترکیب شده‌اند.

لباس‌های رنگارنگ مردم محلی

بازارهای مواد غذایی پر از قرمز و سبز

یا حتی تضاد رنگ‌ها در منظره یا معماری

مثالی عالی از سرگئی پستِرف (Sergey Pesterev) نشان می‌دهد که چگونه شن زرد بیابان با آسمان آبی پودری تضاد دارد.

در محیط کنترل‌شده، استفاده از کنتراست رنگی آسان‌تر است. در استودیو کنترل خلاقانه‌ی بیشتری دارید و می‌توانید از تزئینات، پس‌زمینه و لباس‌ها استفاده کنید.

عکاسی غذایی ژانری رنگارنگ است که در آن می‌توان از نظریه‌ی رنگ برای جذاب‌تر کردن تصاویر استفاده کرد.

عکاسی محصول نیز مشابه است و اجازه می‌دهد با استفاده از رنگ‌های مکمل، تصاویر برجسته شوند. استفاده از تکنیک Flat-lay برای هر دو ژانر غذا و محصول ایده‌ی خوبی است.

عکاسی مد و فشن نیز می‌تواند از کمی کنتراست رنگ بهره ببرد. در مثال زیر، رنگ‌های آبی ملایم پس‌زمینه و موهای مدل باعث می‌شوند زرد لباس پرش (jump) برجسته شود.

این تکنیک ظریف اما هوشمندانه باعث می‌شود چیزی که نمایش می‌دهید برجسته شود، بدون اینکه حس هماهنگی تصویر از بین برود.

در این تصویر، کنتراست تونال بسیار پایین است؛ کنتراست رنگی همان چیزی است که تصویر را برجسته کرده است.

کنتراست در ویرایش عکس

همیشه آگاه بودن نسبت به کنتراست هنگام عکاسی مفید است، اما می‌توانید کنتراست تونال تصاویر خود را در مرحله‌ی ویرایش پس از تولید نیز تنظیم کنید. تمامی نرم‌افزارهای برتر ویرایش عکس ابزارهایی برای تنظیم کنتراست دارند.

ویرایش کنتراست می‌تواند به شما کمک کند عمق و بافت را به تصویری که در غیر این صورت صاف و تخت به نظر می‌رسد اضافه کنید. می‌توانید تون‌های تیره‌تر در سایه‌ها را برجسته کنید بدون اینکه جزئیات از دست برود، یا از ابزار کنتراست برای ایجاد حال و هوای تاریک‌تر در تصویر استفاده کنید.

نرم‌افزارهایی مانند Adobe Lightroom و Capture One ابزارهای عالی برای ویرایش کنتراست دارند. اما برای مثال‌های این مقاله از Luminar Neo استفاده شده است.

وقتی تصویر خود را در بخش ویرایش Luminar Neo بارگذاری می‌کنید، کنترل‌های کنتراست را زیر عنوان Supercontrast در بخش Professional خواهید یافت.

همانند سایر نرم‌افزارهای ویرایش، ابزارهای کنتراست در Neo برای کنتراست تونال هستند، نه کنتراست رنگی.

سه اسلایدر کنترل دارید که امکان تنظیم هایلایت‌ها، تون‌های میانی و سایه‌ها را فراهم می‌کنند. هر یک از این کنترل‌ها دارای یک زیرکنترل برای تراز کردن هستند. با استفاده از این‌ها می‌توانید تعادل کنتراست ایده‌آل برای تصویر خود را پیدا کنید.

در مثال زیر می‌بینید که چگونه چند تغییر ساده در اسلایدرهای کنتراست باعث اضافه شدن عمق و بافت به تصویر شده است.

اگرچه این ویرایش خیلی ظریف نیست، اما نمونه‌ای ساده از چگونگی استفاده از کنتراست در ویرایش عکاسی است.

نتیجه‌گیری

حتی داشتن یک درک پایه از کنتراست در عکاسی می‌تواند نحوه‌ی کار و نتایج شما را بهبود ببخشد. کنتراست تونال و کنتراست رنگی دو مفهوم کاملاً متفاوت هستند، اما هر دو می‌توانند تصویر شما را از نظر بصری جذاب‌تر کنند.

کنتراست تونال دامنه‌ی اختلاف میان بخش‌های روشن و تاریک است. تصویری با کنتراست تونال متعادل دارای عمق، بافت و جزئیات در تمام قاب است.

کنتراست رنگی به رنگ‌های مکمل و تأثیر بیشتر برخی رنگ‌ها هنگام جفت شدن با رنگ دیگر اشاره دارد. این تکنیک ساده اما مؤثر می‌تواند هر نوع عکاسی، از مد و فشن تا سفر، را بهبود ببخشد.

مفهوم کنتراست در عکاسی ممکن است ابتدا کمی گیج‌کننده باشد. این یک نکته‌ی دیگر است که هنگام خلق تصاویر باید به آن فکر کنید، اما پس از مدتی بخشی جدایی‌ناپذیر از فرآیند خلاقانه‌ی شما خواهد شد.