ممکن است وقتی قصد خرید یک لنز جدید دارید یا به لنزی که قبلاً دارید نگاه میکنید، از خود پرسیده باشید که اعداد و حروف روی لنزها چه معنایی دارند.
تولیدکنندگان لنزها، اطلاعات مهمی مانند جنس شیشه، محدوده دیافراگم، فاصله کانونی و جزئیات دیگر را روی لنزها چاپ میکنند. این اطلاعات اهمیت زیادی دارند، بنابراین ارزش دارد که زمان بگذارید و یاد بگیرید هر عدد و حرف چه مفهومی دارد.
این مقاله توضیح میدهد که اعداد و حروف روی لنز دوربین شما چه معنایی دارند. ممکن است در ابتدا کمی پیچیده به نظر برسد، اما با چند راهنمایی میتوانید کوتاهنویسی تولیدکنندگان را رمزگشایی کنید. بیایید با رایجترین حروف و اعداد روی لنزهای دوربین آشنا شویم.
اعداد و حروف روی لنزها چه معنی دارند؟ (۱۰ نکته)
اعداد و حروف روی لنزها چه معنایی دارند؟
بیایید به مهمترین اعداد و حروف روی لنزها نگاه کنیم تا درک بهتری از تجهیزات خود پیدا کنید. از اعداد f-stop تا نسبت بزرگنمایی را بررسی خواهیم کرد. برای اطلاعات بیشتر میتوانید راهنمای لنزهای دوربین ما را در این لینک ببینید.
۱. اعداد F نشاندهنده دیافراگم هستند
F مخفف f-stop یا f-number است و به «سرعت» لنز شما مربوط میشود. از مقیاس f-stop برای نشان دادن دیافراگم لنز استفاده میکنیم. اندازه دیافراگم با یک «f» به همراه یک اسلش و عدد بعد از آن نمایش داده میشود، مثل f/4.5.
به طور کمی گیجکننده، عدد کوچکتر f-stop نشاندهنده دیافراگم بازتر و عدد بزرگتر نشاندهنده دیافراگم تنگتر است. برای مثال، f/22 تنگ است و f/2 باز است.
شما همیشه بیشینه دیافراگم، یعنی بازترین دیافراگم، را روی لنز خواهید دید. این عدد به شما میگوید که لنز «سریع» است یا «کند»، زیرا لنزهای سریع بیشینه دیافراگم بازتری دارند.
ممکن است لنز بیشینه دیافراگم را نشان دهد، اما ممکن است حرف F روی آن وجود نداشته باشد. گاهی اعداد به شکل عدد / عدد یا نسبت ۱:## نشان داده میشوند. برای مثال، 1.8 / 55 یا 1:1.8 یعنی بیشینه دیافراگم لنز f/1.8 است.
لنزهای سریع با دیافراگم بازتر نور بیشتری وارد میکنند و کنترل عمق میدان بهتری میدهند، اما معمولاً گرانتر هستند.
لنزهای تلهفوتو اغلب محدودهای از اعداد را در دو طرف اسلش نمایش میدهند (## – ## / ## – ## یا 1:## – ##). دلیل آن این است که بعضی لنزهای زوم دارای بیشینه دیافراگم متغیر هستند.
بیشینه دیافراگم متغیر یعنی بیشینه دیافراگم بسته به فاصله کانونی شما متفاوت است. برای مثال، لنز ۷۰-۳۰۰ میلیمتر f/4.5-6.3 دارای بیشینه دیافراگم f/4.5 در ۷۰ میلیمتر است، اما وقتی زوم میکنید به ۳۰۰ میلیمتر، بیشینه دیافراگم به f/6.3 محدود میشود.
اگر یک لنز زوم فقط یک عدد f-stop را نمایش دهد، مثل f/2.8، بیشینه دیافراگم در تمام محدوده زوم ثابت است و هیچ توقف دیافراگمی هنگام زوم از دست نمیرود.
در کل، لنزها شامل اعدادی هستند که دیافراگم و فاصله کانونی لنز را نشان میدهند.
۲. نشانههای سیستم مانت لنز
حرف «F» همیشه به دیافراگم مربوط نمیشود وقتی روی یک لنز درج شده باشد. شما اغلب حرف F را روی لنزهای کانن، نیکون، فوجیفیلم و سونی میبینید، اما این حرف برای نشان دادن سیستم مانتی است که لنز به آن تعلق دارد.
برای مثال، «FE» در لنزهای سونی سیستم مانت سازگار با آن را مشخص میکند. در این مورد، FE به ما میگوید که این لنز با دوربینهای بدون آینه فول فریم سونی سازگار است.
تمام تولیدکنندگان لنز، سیستم مانت را روی لنز یادداشت میکنند. معمولاً این با یک تا سه حرف نشان داده میشود. همانطور که دیدیم، سونی از FE برای لنزهای فول فریم خود استفاده میکند.
در اینجا فهرستی از برندهای دوربین و نشانههای مانت لنزشان آورده شده است:
Canon
دوربینهای DSLR: EF، EF-S، EF-M
دوربینهای بدون آینه: RF، RF-S
Nikon
دوربینهای DSLR: AF، AF-S
دوربینهای بدون آینه: Z، DX Z
Sony
فول فریم: FE
APS-C: E
Fujifilm
بدون آینه APS-C: XF
Olympus / OM System
میکرو چهار سوم: ED یا Micro 4/3
Panasonic Lumix
فول فریم: L
میکرو چهار سوم: G یا Micro 4/3
درک این حروف به ویژه زمانی که با لنزهای تولیدکنندگان دیگر کار میکنید مفید است.
شرکت Sigma لنزهایی سازگار با کانن، نیکون و دیگر برندهای دوربین میسازد. با پیدا کردن برچسب مانت لنز، میدانید که لنز با کدام دوربینها سازگار است. همین موضوع برای Tamron و Tonika نیز صدق میکند.
برای مثال، اگر لنز Sigma 24-70mm f/4 دارید و روی آن EF درج شده است، میدانید که با دوربینهای DSLR کانن سازگار است. اگر حرف Z را ببینید، میدانید که با دوربینهای بدون آینه نیکون سازگار است.

© Mona Jain
۳. فاصله کانونی بر حسب میلیمتر (mm)
فاصله کانونی لنز شما بر حسب میلیمتر (mm) روی لنز نمایش داده میشود. لنز دوربین شما ممکن است “mm” روی آن نداشته باشد. معمولاً یک عدد، یک اسلش و عدد دیگری میبینید (# / #). عدد اول بیشینه دیافراگم را نشان میدهد و عدد دوم فاصله کانونی لنز را مشخص میکند.
مثلاً لنزی با درج 1.8 / 50 دارای بیشینه دیافراگم f/1.8 و فاصله کانونی ۵۰ میلیمتر است.
فاصله کانونی، میدان دید لنز را مشخص میکند. هرچه عدد کوچکتر باشد، میدان دید وسیعتر است.
لنز با فاصله کانونی ۲۰ میلیمتر زاویه دید گسترده به شما میدهد.
لنز ۵۰ میلیمتر زاویه استاندارد دارد که شبیه دید چشم انسان است.
فاصله کانونی ۱۰۰ میلیمتر دید تنگتر و بزرگنمایی بیشتری ارائه میدهد.
لنزهای پرایم دارای فاصله کانونی ثابت هستند، یعنی عملکرد زوم ندارند. لنز پرایم ۵۰ میلیمتر روی لنز با ۵۰ یا ۵۰mm مشخص میشود.
لنزهای زوم فاصله کانونی متغیر دارند و محدوده آن روی لنز درج شده است. به طور مثال ۷۰-۲۰۰ نشان میدهد که حداقل فاصله کانونی ۷۰ و بیشینه آن ۲۰۰ میلیمتر است. عملکرد زوم امکان حرکت بین این دو حد را فراهم میکند.

© Bornil Amin
۴. اعدادی با نماد Ø نشاندهنده قطر لنز هستند
نمادی که شبیه دایرهای با یک خط مورب از وسط است (Ø) قطر لنز را نشان میدهد. این اندازه به میلیمتر بوده و اطراف دایره بیرونی لنز شما را مشخص میکند.
برای مثال Ø72 به این معناست که قطر لنز شما ۷۲ میلیمتر است.
این موضوع زمانی اهمیت دارد که به درپوش لنز جدید نیاز داشته باشید. همچنین اگر بخواهید از فیلترهای لنز استفاده کنید، باید قطر لنز را بدانید. فیلترهای پیچشونده در اندازههای مختلفی تولید میشوند، پس باید اندازه فیلتر با قطر لنز مطابقت داشته باشد.
قطر لنز پس از نماد Ø درج میشود.
۵. فاصله فوکوس بر حسب متر و فوت
لنز شما ممکن است یک عدد بر حسب متر و فوت (#m / #ft) داشته باشد. این عدد کمترین فاصله فوکوس لنز را نشان میدهد. این عدد به ویژه برای عکاسانی اهمیت دارد که دوست دارند به سوژههای خود نزدیک شوند.
برای مثال لنزی که روی آن 0.9m / 2.96ft درج شده، حداقل فاصله فوکوس ۰.۹ متر یا ۲.۹۶ فوت است. این یعنی نمیتوانید روی چیزهایی که نزدیکتر از این فاصله هستند فوکوس کنید.
این اعداد معادل هم هستند، اما در دو سیستم اندازهگیری مختلف بیان شدهاند، زیرا برخی کشورها از سیستم متریک و برخی از سیستم امپریال استفاده میکنند.
در لنزهای زوم، فاصله فوکوس ممکن است یک محدوده از اعداد باشد. برای مثال 0.5m / 1.64ft – 0.8m / 2.63ft نشان میدهد که وقتی لنز زوم میکند، حداقل فاصله فوکوس افزایش مییابد.
در کوتاهترین فاصله کانونی، فاصله فوکوس ۰.۵ متر است، اما هنگام زوم کردن، فاصله فوکوس به ۰.۸ متر افزایش مییابد.
لنز ممکن است حداقل فاصله فوکوس را هم بر حسب متر و هم فوت داشته باشد.
۶. ماکرو و نسبت بزرگنمایی چه معنایی دارند؟
لنزهای ماکرو میتوانند از اجسام کوچک عکس بگیرند یا جزئیات بسیار ریز را ثبت کنند. نسبت بزرگنمایی ۱:۱ به این معناست که تصویر روی سنسور همان اندازه یا بزرگتر از جسم واقعی است.
اگر نسبت ۲:۱ باشد، تصویر روی سنسور دو برابر اندازه اصلی است. اگر نسبت ۱:۲ باشد، تصویر روی سنسور نصف اندازه واقعی است. شما ممکن است در لنز خود امکان تغییر این نسبت را داشته باشید.
۷. اختصارات سیستم فوکوس خودکار (Autofocus)
شما همچنین ممکن است با اختصاری روبهرو شوید که نوع موتور لنز برای حرکت دادن سیستم فوکوس خودکار را نشان میدهد. برخی برندها از همان نوع موتور برای تمام لنزهای خود استفاده میکنند، اما دیگر برندها در لنزهای مختلف موتورهای متفاوتی به کار میبرند.
لنزهای کانن دارای سیستمهای AF از نوع STM یا USM هستند.
STM مخفف Stepping Motor است و این سیستم AF با استفاده از چرخدندههای چرخان، عناصر لنز و حلقه فوکوس را حرکت میدهد. این سیستم پایهایتر است و معمولاً در لنزهای اقتصادیتر کانن یافت میشود.
USM مخفف Ultra-Sonic Motor است. این سیستم از لرزشهای فراصوت برای حرکت دادن عناصر و حلقه فوکوس استفاده میکند و سریعتر و بیصداتر از موتور STM است. کانن از سیستم USM در لنزهای ردهبالای خود استفاده میکند.
نیکون نوع موتور AF را روی لنزهای خود مشخص نمیکند. با این حال، لنزهای F-mount دارای علامت “-S” پس از AF (AF-S) هستند که نشان میدهد لنز دارای موتور فوکوس خودکار است. لنزهای قدیمیتر فقط با AF مشخص شده بودند و باید دستی فوکوس میکردید.
لنزهای فوجیفيلم که از موتور خطی استفاده میکنند، دارای علامت LM هستند. این تنها اختصار موتور AF است که فوجیفيلم استفاده میکند.
لنزهای سیگما که از Hyper-sonic Motor استفاده میکنند، دارای علامت HSM هستند که نشاندهنده موتور پیشرفته AF سیگما است.
لنزهای سونی و المپوس نوع موتور AF خود را روی لنز مشخص نمیکنند.

© Fernando Cardoso
۸. تثبیتکننده تصویر (Image Stabilization)
لنزهایی که دارای تثبیتکننده تصویر داخلی هستند، این ویژگی را در نام لنز و بخشی از بدنه لنز ذکر میکنند. همه برندها این کار را انجام میدهند، اما از اختصارات یکسان استفاده نمیکنند.
در اینجا فهرستی از برندها و اختصارات آنها برای نشان دادن تثبیتکننده تصویر آورده شده است:
کانن: IS – Image Stabilization
نیکون: VR – Vibration Reduction
سونی: OSS – Optical SteadyShot
فوجیفيلم: OIS – Optical Image Stabilization
المپوس: IS – Image Stabilization
سیگما: OS – Optical Stabilization
با وجود نامهای متفاوت، همه این اختصارات به یک ویژگی اشاره دارند.
روی بسیاری از لنزها سوئیچی وجود دارد تا IS را فعال یا غیرفعال کنید. معمولاً با نوشته “IS On / Off” مشخص شده است. اگر چند حالت داشته باشد، ممکن است نوشته باشد “IS Off / 1 / 2”.
تثبیتکننده تصویر بیشتر در لنزهای تلهفوتو یا لنزهای ردهبالا دیده میشود، بنابراین اگر این ویژگی را روی لنز خود نمیبینید، به این معناست که لنز دارای تثبیتکننده داخلی نیست.

© Jan Kopriva
۹. طبقهبندی لنزهای پریمیوم
برخی از برندهای لنز، حروفی روی لنزهای خود دارند تا نشان دهند که آن لنزها از خط تولید پریمیوم هستند.
برای لنزهای EF و RF، کانن سری L دارد. حرف L نشان میدهد که این یکی از لنزهای باکیفیت بالا و برتر کانن است. برای مثال، لنز Canon RF 70-200mm f/2.8L IS USM یکی از این لنزهاست.
نیکون از حرف S برای لنزهای Z-mount با کیفیت پریمیوم استفاده میکند.
سونی حرف G را برای لنزهای پریمیوم به کار میبرد و همچنین لنزهای GM را دارد که در بالاترین سطح کیفیت قرار دارند.
فوجیفيلم خط تولید پریمیوم ندارد، اما از WR در عنوان لنز برای نشان دادن مقاومت در برابر شرایط جوی استفاده میکند.

© Claudio Schwarz
۱۰. دکمهها و حلقههای کنترل روی لنز
هر لنز دارای یک حلقه فوکوس برای فوکوس دستی است. لنزهای زوم همچنین دارای حلقه زوم برای بزرگنمایی و کوچکنمایی هستند. لنزهای جدیدتر غالباً یک حلقه کنترل سوم دارند که میتوانید آن را برای تنظیمات سفارشی اختصاص دهید.
بیشتر لنزها دارای سوئیچ “A / M” یا “AF / MF” هستند تا بتوانید بین فوکوس خودکار و دستی انتخاب کنید.
همانطور که دیدیم، برخی لنزها سوئیچ برای تثبیتکننده تصویر دارند. برخی دیگر ممکن است دارای دکمه عملکرد سفارشی باشند که با برچسب L-Fn مشخص شده و میتوان تنظیمات مختلفی به آن اختصاص داد.
برخی از لنزهای تلهفوتو و ماکرو دارای سوئیچ محدودکننده فوکوس هستند. روی این سوئیچ ممکن است نوشته شود “Full / ∞ – 3m”، هرچند فاصله ذکرشده بسته به لنز متفاوت است.

© Zarak Khan
نتیجهگیری: اعداد و حروف روی لنزها
هر تولیدکننده لنز روش منحصر به فرد خود را برای علامتگذاری ویژگیهای لنز دارد. اما میتوانید انتظار داشته باشید که بیشینه دیافراگم (f-stop) و فاصله کانونی روی لنز درج شده باشد. همچنین ممکن است ویژگیهای دیگر لنز، از جمله نوع مانت لنز، مشخص شده باشد.
هنگام خرید یک لنز جدید، به دقت به اعداد و حروف روی لنز توجه کنید. هر کدام اطلاعات ارزشمندی ارائه میدهند. یک حرف (یا نبودن یک حرف) میتواند ارزش لنز را صدها دلار تغییر دهد!
این جزئیات همچنین نشان میدهند که لنز قادر به چه کارهایی است و برای چه نوع عکاسی مناسب است. به همین دلیل است که درک معنای اعداد و حروف روی لنز بسیار اهمیت دارد.

رضانوری
سردبیر مجموعه نگاه برتر
عکاس، مدرس، گرافیست ، ویدیو گرافر و کسی که سعی میکنه در زمینه هنر بهتر باشه